Deprem felaketinin doğurduğu olumsuz şartlar Hataylı üreticinin mandalinasının dallarda kalmasına neden oldu. Nilüfer Belediyesi’nin Hataylı yerel üreticilerden satın alarak Bursa halkına aracısız satışa sunduğu mandalinalar bir günde tükendi. Mandalina yüklenen yeni kamyonlar Bursa’ya doğru yola çıkmaya hazırlanıyor.
Mandalinada dünya üçüncüsü Türkiye’nin üçte bir üretimini gerçekleştiren Hataylı üreticiler, 6 Şubat Kahramanmaraş merkezli depremler sonrası zorlu şartlarda ürettikleri mandalinaların ağaçta kalma tehlikesiyle karşı karşıya Bursa’nın Nilüfer Belediyesi’nin yardım eli depremzede üreticilere umut oldu.
Depremin hemen ardından çalışmak zorunda kalan üreticiler, acılarını içlerine gömerek mandalina bahçelerinde, ağaçlara gübre verdi, bakımlarını yaptı. Su ve sulama şebekelerindeki arızalar nedeniyle kendi imkanlarıyla tankerlerle bahçelerini sulamaya çalıştılar. Üreticinin emekleri sonuç verdi, mandalina ağaçları ürünle doldu taştı ama şimdi başka bir sorunları var. Depremin de etkisiyle önceki yıllarda var olan ticaret ağı şimdi yok ve emek vererek yetiştirdikleri mandalinalar ellerinde kaldı. Kara kara düşünen üreteciler yıl boyunca gübre ve bakım için yaptıkları masrafı bile karşılayamama kaygısı içinde. Gelecek yıl ağaca zarar vermemesi için ağaç diplerine düşen ürünlerin toplanmasının bile büyük maliyet olduğunu söyleyen Hataylı çiftçiler, “Ürünlerimizi tüketiciye ulaştırmakta sıkıntı yaşıyoruz. Depremle her şey altüst oldu, kendi imkanlarımızla ayakta durmaya çalışıyoruz. Yöneticiler gelsin tarlada, yerinde halimizi görsün istiyoruz” diyerek çağrıda bulundu.
“Mandalinalar ağaçta kaldı”
“Artan maliyetler belimizi büktü” diyen üreticiler, ağaçlarda dolup taşan mandalinaları toplayacak işçi bulamadıklarını, işçi bulsalar da günlük ücretin, bir günde toplayacağı mandalinanın kazandıracağı paraya neredeyse eş değer olduğunu söylediler. Tek sorunun işçi maliyeti olmadığını da belirten üreticiler, “Ürün toplansa bile tüketiciye ulaştıracak ticaret ağı yok denecek kadar az. Kısaca biz Hataylı üreticiler bahçelerimizde on binlerce ton mandalina ile çaresiz bekleyişteyiz. Mandalinalarımız ağaçta çürüyor. Çürüyenleri de toplamak zorundayız çünkü kalırsa ağaca zarar verecek. Bu bile bizim için büyük maliyet” diyerek dert yandılar. Ürünlerini satabilmek için yardım çağrısında bulunan üreticiler, daha önce birinci sınıf kalite olarak ihracata giden Hatay’ın meşhur mandalinaları ellerinde kaldığı için çaresizler
Nilüfer Belediyesinden yardım eli
Deprem sonrası Hatay’ın Samandağ ilçesine pek çok destekte bulunan Bursa’nın Nilüfer Belediyesi bu sefer mandalina üreticilerine umut oldu. Nilüfer Belediyesi, Samandağ Belediyesi’nin iştiraki olan S.S. Samandağ İlçe Merkezi ve Mahalleleri Tarımsal Kalkınma Kooperatifi üreticilerinden ilk etapta yaklaşık 10 ton mandalina satın aldı. Ürünlerinin satılacağını öğrenen üreticiler de büyük heyecanla mandalinaları topladı. Üreticinin bahçeden toplayıp kamyona yüklediği mandalinalar doğrudan vatandaşa ulaşması için Bursa’ya getirildi.
Göreve geldiklerinden bu yana her zaman tarıma destek olmak, toprağa küsen çiftçiyi yeniden toprakla barıştırmak için çalıştıklarını vurgulayan Nilüfer Belediye Başkanı Turgay Erdem, Nilüfer’de olduğu gibi Hataylı üreticinin de yanında olduklarını söyledi:
“6 Şubat’tan bu yana her zaman depremzedelerin yanında olmak için çabaladık. Konteyner kent kurduk, aşevi kurduk, anaokulu açtık. Şimdi de Hataylı mandalina üreticisinin feryadına bir nebze de olsak cevap verebiliyorsak ne mutlu bize. Biz her zaman tarımsal üretimden tarafız. Üretimin öneminin farkında olan bir belediye olarak bu konuda çiftçiye elimizden gelen desteği sağlamaya çalışacağız. Ayrıca üreticiden aldığımız mandalinaları doğrudan halka sunarak aslında Bursalılara da Hatay’ın meşhur mandalinasına aracısız ulaşma imkanı sağladık. Gelen tepkilerden görüyoruz ki Bursalılar da bu desteğimizden memnun kaldı. Biz mandalina ağaçta olduğu sürece alıp desteğimizi sürdürmek istiyoruz. Bu konuda Bursa’daki akademik odalar, sivil toplum örgütleri, sendikalar ve sanayiciler de bize destek oldu. Aldığımız mandalinaların büyük kısmını bu kuruluşlar alarak çalışanlarına ve çocuklara dağıttı. İş birliğinin en güzelini Nilüfer’de yaşadık, dilerim devamı gelir.”
“Tonlarca mandalina bir günde satıldı”
Hatay’dan Nilüfer’e ulaşan mandalinalar Bursa’da büyük ilgi gördü. Nilüfer Belediyesi’nin girişimiyle Bursa’ya getirilen mandalinalar, üreticiden alıp doğrudan halka sağlıklı gıdalar ulaştıran NİLKOOP bünyesindeki Nilüfer Bostan Satış Noktalarında satışa sunuldu. Konuya duyarlı olan akademik odalar, iş insanları, sivil toplum örgütleri ve sendikalar Samandağlı mandalina üreticilerine destek amacıyla toplu alım yaptılar. Büyük ilgi gören mandalinalar bir günde tükenirken, yeni kamyonların yola çıkması için çalışmalar başladı. Doğrudan üreticiden gelen mandalinaya ulaşan Bursalılar, dolaylı da olsa depremzedelere yardım ettikleri için memnun.
“Belediyelerden destek bekliyoruz”
Nilüfer Belediyesi’nin verdiği desteğin kendilerine umut olduğunu söyleyen üreticilerin beklentisi, bu desteğin başta büyükşehir belediyeleri olmak üzere diğer belediyelere de örnek olması Hatay’da daha tonlarca mandalinanın tüketiciye ulaşmayı beklediğini söyleyen Samandağ Belediye Başkan Yardımcısı Öner Bakımcı, “Nilüfer Belediyesi’nin bu desteği çok önemli. Diğer belediyeler de böyle bir destek sağlarsa bir ticaret ağı oluşur ve Hataylı mandalina üreticisi zarar etmekten kurtulur. Belediyelere sesleniyoruz, elinizi uzatın, kooperatiflerle ilişki kurmamıza yardımcı olun. Hiç bu kadar zor duruma düşmemiştik. Bu durum öyle bir durum ki sınanıyoruz, aslında bütün insanların vicdanı sınanıyor. Binalarımız yıkıldı ama umutlarımız var. Bize elini uzatanları asla unutmayacağız” dedi.
