Nilüfer Belediyesi, Yeni Kuşak Köy Enstitülüler Derneği (YKKED) Bursa Şubesi ve Bursa Tabip Odası iş birliğiyle düzenlenen söyleşide köy enstitülerinin fikir mimarlarından İsmail Hakkı Tonguç anıldı. Söyleşide, Tonguç’un vizyonu ve köy enstitülerinin toplum sağlığına etkileri ele alındı.
Nilüfer Belediyesi Dr. Ceyhun İrgil Sağlık Müzesi’nde gerçekleştirilen etkinliğe, Nilüfer Belediye Başkan Yardımcısı Okan Şahin, Bursa Tabip Odası Başkanı Dr. Kadir Binbaş, sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri, akademisyenler, doktorlar ve öğretmenler katıldı. Söyleşide, ‘Sağlık Ekseniyle Köy Enstitüleri’ kitabının yazarlarından Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Hilmi Uysal, köy enstitülerinin yenilikçi eğitim modelinin sağlık alanındaki rolünü anlattı.
“Sağlık okuryazarlığı yetersiz”
Etkinliğin açılışında konuşan Nilüfer Belediye Başkan Yardımcısı Okan Şahin, köy enstitülerinin eğitim ve sağlık alanındaki önemine vurgu yaparak, “1940’larda okuryazarlık oranı yüzde 5’in altındayken bugün sağlık okuryazarlığı bile ilerledi. Ancak bu yeterli değil, sağlık okuryazarlığı hala ilkokul 2. sınıf seviyesinde” dedi.
İsmail Hakkı Tonguç’un sağlık alanındaki eksiklikleri fark ederek köy enstitülerinde bağışıklık, hijyen ve sağlıkla ilgili eğitimler verilmesini sağladığını belirten Şahin, buralarda yetişen öğrencilerin köylerdeki yaşam şartlarının iyileşmesini sağladığını söyledi. Şahin, konuşmasını İsmail Hakkı Tonguç’u vefatının 64’üncü yılında anarak tamamladı.
Bursa Tabip Odası Başkanı Dr. Kadir Binbaş, 1940’lı yıllardan itibaren köy enstitülerinin sağlık hizmetlerinin yaygınlaştırılmasında önemli rol oynadığını belirtti. Binbaş, “Köy enstitüleri, hem sağlık hizmetlerini yaygınlaştırmayı hem de halkın sağlık şuurunu artırmayı amaçlamıştır. Ancak günümüzde Türkiye’deki sağlık hizmetleri gelişse de halk arasında yanlış uygulamalar devam ediyor” diye konuştu.
YKKED Bursa Şubesi Başkanı Jülide Akköprü de, dernek olarak köy enstitülerinin mirasını günümüze taşımayı ve bu konuda topluma fayda sağlayacak iş birliklerine açık olduklarını ifade etti.
“Köy enstitüleri sağlık sorunlarına çözüm üretti”
Prof. Dr. Hilmi Uysal ise köy enstitülerinin sadece eğitim değil, sağlık sorunlarına da çözüm ürettiğini vurguladı. Uysal, “Cumhuriyetin ilk yıllarında doktor, hemşire, sağlık personeli sayısı çok azdı. Köy enstitüleri bu alanda yaşanan sıkıntıların çözümünde önemli rol oynadı. İsmail Hakkı Tonguç, sağlık sorununu çözülmesi gereken önemli bir mesele olarak gördü. Köy enstitülerinin hepsinde doktor, hemşire ve sağlık memurları vardı. Ayrıca öğrenciler burada hem eğitim görüyor hem de pratik yapıyordu. Enstitülerdeki eğitimlerde, doktorlar ders veriyor, öğrencilere çağdaş sağlık bilgisi aktarılıyordu. Bu da o dönemde sağlık personeli yetiştirilmesinde ve köylere sağlık hizmeti götürülmesini sağladı” dedi.
Söyleşinin sonunda Prof. Dr. Hilmi Uysal, katılımcıların sorularını da yanıtladı.
